Bayram Namazları
Her iki bayram namazı da sünnet-i müekkededir. Bu namazlar ikişer rekat olarak kılınır.
Birinci rekatta ihram tekbirinden ayrı yedi defa tekbir alınır. İkinci rekatta kalkış tekbirinden ayrı beş tekbir getirilir.
Bayram namazlarından sonra iki hutbe okunur. Birinci hutbede dokuz, ikinci hutbede yedi tekbir getirilir. Bu bayramların gecesinde, güneşin batmasından itibaren imam bayram namazının tahrim tekbirini getirinceye kadar tekbirler getirilir.
Kurban bayramında arefe günü sabahından en son teşrik gününün (bayramın 4. gününün) ikindi vaktine kadar tekbirler getirilir.
Bayram namazlarının meşru olmasının delili:
Ebu Said el Hudri (r.a) şöyle der:
"Hz. Peygamber kurban bayramı ile fıtır (ramazan) bayramı günlerinde mescide çıkardı. Orada önce namaza başlardı. Namazı kıldırıp selam verince cemaatle namaz kıldırdıkları yerde otururken ayağa kalkar ve insanlara karşı dönerdi. Eğer bir orduyu Allah yolunda cihad için göndermek ihtiyacı olsaydı bunu insanlara söyler ve başka bir şey emretmek istiyorsa emrederdi. Hutbesinde 'Sadaka verin, sadaka verin, sadaka verin' buyurur, daha sonra mescitten çıkardı." (Buhari, 913, Muslim, 889.)
Bu namazların ikişer rekat olduğunu Hz. Ömer şöyle rivayet etmiştir:
"Ramazan ve kurban bayramlarının namazları ikişer rekattır." (Fıkhul İslami ve Edilletuhu, c.2 .sah 370 )
Bayramlardan önce namaz kılınır daha sonra hutbe okunur. Bunun delili İbni Abbas (r.a)'in rivayet ettiği şu hadistir:
"Ramazan ve kurban bayramı gününde Peygamber (s.a.v) ile beraber namaza gittim. Önce namaz kıdırdı, sonra hutbe okudu." (Buhari, 932.)
Bayram namazı iki rekattır. Bu rekatların birincisinde yedi, ikincisinde beş tekbir getirilir.
Bayram namazlarındaki tekbirlerin delili şu hadis-i şeriftir:
Amr. bin Avf el Müzeni şöyle rivayet etmiştir;
"Hz. Peygamber bayram namazlarında, birinci rekatta fatihayı okumadan önce yedi, ikinci rekatta fatihayı okumadan önce, beş tekbir aldı." (Tirmizi, 536.)
Bayram namazının kılınışı: Niyet getirilerek iftitah tekbirinden sonra veccehtu duası okunur, daha sonra tekbirle başlanır. Tekbirler arasında şu zikirin okunması efdaldir:
"Sübhanailahi vel hamdüliilahi veîa ilahe illalahu valîahu ekber." Tekbirler bittikten sonra Euzu besmele çekerek fatiha ve bir sure okunur sonra rükua gidilir. Diğer rekatta aynısı yapılır.
Bayram namazının vakti: Bayramın birinci günü güneşin doğuşu ile başlar, öğleye yakın zamana kadar devam eder. Bunun delili Ber'a bin Azib (r.a.)'dan gelen şu rivayettir:
Resulullah (s.a.v.) bayram hutbesini okurken şöyle buyurduğunu işittim. "Bu günümüzde yapmaya ilk başlayacağımız şey namaz kılmaktır" (Buhari, 908.) Gün fecrin doğmasıyla başlar. Vakit de, güneş doğmadan önce sabah namazına ve öğleden sonra da öğlen namazının kılınmasına aittir. Bunun için bayram namazının kılınması için müsait vakit güneşin doğmasından itibaren öğleye kadar bulunan vakittir.
Bayram hutbesi: Her iki bayram namazından sonra iki hutbe okumak sünnettir. Bu hutbelerin keyfiyetlerini şöylece özetleyebiliriz.
1- Her iki hutbenin bayram namazından sonra yani cuma hutbesinin tam tersine bir usulle okunması. Cuma namazı hutbesi bilindiği gibi namazdan önce okunur. Bayram namazında ise ifade ettiğimiz gibi bayram namazı kılındıktan sonra okunur.
2- Cuma namazının her iki hutbesinde rükün ve sünnetler bayram hutbelerinde de geçerlidir.
3- Bayram hutbelerinde birinci hutbenin başında dokuz, ikinci hutbede yedi tekbir alınması sünnettir.
Bayram namazından sonra iki hutbe okunur. Bu hutbelerin rükünleri yukarıda ifade ettiğimiz gibi cuma hutbelerindeki rükünler gibidir. Yalnız metinde ifade edildiği gibi, birinci hutbeye başlanmadan dokuz, ikinci hutbeye de yine başlanmadan yedi tekbir getirilir.
Bunun da delili Ubeydullah b. Abdullah b. Utbe b. Mesud'dan şöyle rivayet edilmiştir: "Birinci hutbeye peşpeşe dokuz tekbirle ikinci hutbeye ise peşpeşe yedi tekbirle başlamak sünnettir." (Beyhaki, 3/299)
Her iki bayramın akşamından sabahına kadar yani Bayram namazı kılınana kadar evde, yollarda, camide ve çarşıda yüksek sesle tekbirler getirmek sünnettir.
Ayrıca Kurban bayramında ise arefe sabahından teşrik günleri yani kurban bayramının dördüncü günü ikindi namazının son vaktine kadar tekbir getirmek de sünnettir. Yalnız Hac ibadetiyle meşgul olan hacılar arefe günü ve bayram gecesinde tekbir yerine telbiye getirirler.
Bu tekbirlerin delili olarak, Hz. Ali ve Ammar (r.anhuma) şöyle demişler: "Peygamber (s.a.v) arefe günü sabah namazından itibaren tekbir getirmeye başlar, Bayramın dördüncü günü ikindi namazından sonra keserdi." (Hakim, 1/299)