el-Emvâlü'l-Hâssa

(İktisadî Fıkıh Terimi)

(özel mallar)

Fukaha, sahibi itibariyle malları, özel mülkiyete ait mallar ve kamu mülkiyetindeki mallar olmak üzere ikiye ayırmıştır.

Özel mülkiyete ait mallar, hem çıplak mülkiyeti hem de kullanma hakkı şahıslara ait olan mallar.

Kamu mallan, umumun yararına ve halkın menfaatine tahsis edilmiş, mescid, ribat ve beytülmâle ait mallar ile benzeri eşyayı kapsar.

Özel mallar, eğer sahibi tarafından mescid ve umumun iyiliği için vakfedilirse, kamu malı haline gelir. Yahut devlet, yol ve mescid genişletme gibi sebeplere dayalı olarak özel malları istimlâk ederse yine bu mallar kamu malı haline gelir.

Bazen de, kamu malı özel mal haline dönüşür. Meselâ kamu yararı, beytülmâlden bir şeyin satılmasını gerektiriyorsa, yahut almak isteyene satılmasında vakfın bir yararı varsa, satılan eşya onu alanın özel malı haline gelir.